PLL LOT są jedną z najstarszych czynnych linii lotniczych świata. Utworzenie – w odrodzonej po latach zaborów Polsce – narodowego przewoźnika lotniczego, było sprawą wizerunku i prestiżu w skali międzynarodowej. Historia Polskich Linii Lotniczych LOT rozpoczyna się 29 grudnia 1928 roku. Wtedy to z połączenia prywatnych przewoźników Aerolot, Aero oraz Śląskiego Towarzystwa Lotniczego, powstaje państwowo-samorządowe przedsiębiorstwo o nazwie Linje Lotnicze LOT Sp. z o.o. Faktyczną działalność LOT inauguruje 1 stycznia 1929 roku. Bazą przewoźnika jest lotnisko mokotowskie w Warszawie, a pierwszym dyrektorem zostaje pilot, mjr Tomasz Turbiak. Początkową flotę stanowi zaledwie 21 samolotów pasażerskich: 15 Junkersów F 13 i 6 Fokkerów F.VIIa/1m.
Jak Żuraw stał się godłem Polskich Linii Lotniczych
Zaraz po rozpoczęciu działalności w 1929 roku zostaje rozszerzona nazwa spółki. Tak powstają Polskie Linje Lotnicze LOT. W tym samym roku władze spółki ogłaszają konkurs na znak graficzny przedsiębiorstwa. Zwycięzcą zostaje warszawski artysta plastyk Tadeusz Gronowski i jego projekt żurawia w locie. “Żuraw”, uznany oficjalnie za godło przedsiębiorstwa w 1931 roku, do dnia dzisiejszego wiernie towarzyszy LOT-owi w podróżach po całym świecie.
W 1930 roku Polskie Linje Lotnicze LOT dołączają do Stowarzyszenia Międzynarodowego Transportu Lotniczego IATA, a rok później firma uruchamia międzynarodowe połączenie na trasie Warszawa – Lwów – Czerniowce – Bukareszt.
Przeprowadzka na Lotnisko Okęcie i rozwój floty
Po pięciu latach działalności LOT przenosi się na Okęcie, do nowo powstałego, supernowoczesnego dworca lotniczego, dysponującego pełnym zapleczem technicznym.
Pierwszymi samolotami polskiej produkcji, eksploatowanymi przez LOT są PWS-24 i PWS-24 bis oraz RWD-5. Maszyny PWS latają w polskich barwach w latach 1934–1938 w liczbie 5 sztuk, głównie na liniach krajowych. Następnie do floty dołączają samoloty Douglas DC-2, Lockheed L-10-A Electra i Junkers Ju 52/3m. W latach 1938–1939 polski przewoźnik kupuje najnowocześniejsze w tamtym czasie samoloty komunikacyjne na świecie Lockheed L-14-H Super Electra.
Dodatkowo, międzywojenny LOT może pochwalić się najdłuższym połączeniem południkowym w Europie. Trasa z Helsinek do Tel Awiwu mierzy 4300 km. Rozwój naszego flagowego przewoźnika przebiega pod patriotycznym hasłem Granice polskości zakreśli zasięg polskich samolotów
W 1938 roku, z uwagi na zmiany zasad pisowni, następuje kosmetyczna korekta nazwy. W słowie “Linje”, długie „j”, zostaje zastąpione przez krótkie „i”.
LOT podczas II Wojny Światowej
W efekcie działań bojowych we wrześniu 1939 roku, z liczącej 26 samolotów floty polskiego przewoźnika, 16 zostaje internowanych w Rumunii. Po kapitulacji Warszawy, udaje się jednak ewakuować większości ruchomego majątku LOT-u oraz pracowników. Niestety, podczas II Wojny Światowej, zniszczeniu ulegają wszystkie zabudowania lotniskowe włącznie z hangarami.
Powojenna historia Polskich Linii Lotniczych LOT
W 1945 roku następuje reaktywacja przedwojennego przedsiębiorstwa Polskie Linie Lotnicze LOT. Pierwszy powojenny plakat reklamowy LOT-u, przedstawia samoloty lecące nad ruinami Warszawy, w otoczeniu klucza żurawi. Napis na plakacie głosi: „Skrzydła PLL LOT pomogą w odbudowie”.
Pierwszy rozkład lotów, to arkusz papieru, na którym wyrysowano krajową siatkę połączeń, podając dni, godziny startów i lądowań oraz typ samolotu, jaki obsługuje daną linię.
18 lipca 1945 roku – dekretem Rady Ministrów – powstaje Przedsiębiorstwo Państwowe Polskie Linie Lotnicze LOT. Naczelnym dyrektorem zostaje Wojciech Zieliński, przedwojenny prokurent LOT-u.
Nowe samoloty i kierunki LOTu
Problemem jest jednak brak maszyn. Dlatego w 1946 LOT przejmuje od wojska 10 dwusilnikowych samolotów Li-2 i uruchomia pierwszą po wojnie trasę Warszawa – Gdańsk. W następnym roku udaje się zakupić 9 samolotów Douglas DC-3. Powoli odtwarzana jest sieci połączeń krajowych. Uruchamiane są także kierunki zagraniczne do Berlina, Paryża, Sztokholmu i Pragi.
W następnych latach flota powiększa się o pięć 18-miejscowych samolotów Ił-12. Do sieci połączeń dochodzi Bruksela, Bukareszt, Budapeszt i Kopenhaga.
Przedsiębiorstwo cały czas się rozwija i w latach 50 na polskim niebie królują już Iły-14 oraz – zabierające do czterdziestu pasażerów – amerykańskie Convair CV-240. Wraz z poszerzaniem parku maszyn dochodzą nowe trasy. W 1955 roku z Polski można polecieć do Wiednia i Moskwy, a trzy lata później także do Londynu i Zurychu.
W kolejnej dekadzie siatka połączeń poszerza się o pierwsze powojenne, pozaeuropejskie miasta. Latamy do Kairu, Bagdadu, Bejrutu, Bengazi, Damaszku, Tunisu i Istambułu. Loty są wykonywane głównie na turbośmigłowych Iłach-18.
Pierwsze odrzutowe samoloty pasażerskie w barwach Polskich Linii Lotniczych
Lata 60 to również początek ery cywilnych samolotów odrzutowych. 6 listopada 1968 roku – w Warszawie ląduje pierwszy z pięciu zakupionych samolotów Tu-134. Te szybkie maszyny średniego zasięgu wprowadzono na linie europejskie w miejsce An-24 i na niektóre trasy obsługiwane dotąd przez Iły-18. Zostaje otwarty także nowy terminal pasażerski na warszawskim Lotnisku Okęcie.
Historia Polskich Linii Lotniczych LOT – Lata ’70
W lata Gierkowskiej prosperity, Lot wkracza z flotą dalekodystansowych Iłów-62. 16 kwietnia 1973 roku do rozkładu lotów dochodzi regularne połączenie Warszawa – Nowy Jork. Kolejne dalekie kierunki to: Kuwejt, Trypolis i Algier oraz Bangkok, przez Dubaj i Bombaj.
W 1978 roku artyści plastycy Roman Duszek i Andrzej Zbrożek opracowują dla Państwowych Polskich Linii Lotniczych nową szatę graficzną. Samoloty zostają pomalowane na biało, a w przedniej części kadłuba widnieje duży napis LOT pisany kursywą pochyloną w prawą stronę. Zaś na stateczniku pionowym pojawia się znak “żurawia” oraz polska flaga.
Stan wojenny w Polsce
Niestety, wraz z nadejściem kolejnej dekady, dobrą passę przełamuje wprowadzenie stanu wojennego. W konsekwencji, jesienią 1981 roku część zachodnich przewoźników zawiesza swoje połączenia z Warszawą. 13 grudnia z rozkładu znikają wszystkie połączenia lotowskie. Przełom następuje dopiero w 1985 roku, kiedy zostają wznowione regularne połączenia do Nowego Jorku oraz Chicago.
Rok później biznes znowu nabiera tępa i maszyny Ił-18 i Tu-134 zostają zastąpione przez samoloty Tu-154M. W tym samym czasie LOT poszerza ofertę o chartery do Detroit i Los Angeles.
Pod koniec lat 80 zapada decyzja o całkowitym odejściu od samolotów radzieckich. Przedsiębiorstwo kupuje dwa szerokokadłubowe Boeingi 767 i jednocześnie staje się pierwszym przewoźnikiem w krajach Europy Środkowo-Wschodniej eksploatującym sprzęt amerykański. Do siatki połączeń trafia kolejna międzykontynentalna trasa, tym razem do Singapuru.
Historia Polskich Linii Lotniczych w warunkach gospodarki rynkowej
W latach 90 flota LOTu wzbogaca się o francusko-włoskie samoloty ATR-72. Po upadku ZSRR polski przewoźnik korzysta z okazji i przejmuje wschodnie kierunki do Wilna, Kijowa, Mińska oraz Lwowa.
Rok 1992 to czas nowoczesnych przemian. Przylatują nowe Boeing 737, a PLL LOT przekształca się w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa, aby sprostać wyzwaniom jakie stawia wdrożony właśnie model gospodarki rynkowej. Powstaje program lojalnościowy LOT Voyager, wprowadzony z myślą o stałych pasażerach.
Ale to nie wszystko. Zmiany widać także w infrastrukturze, bowiem na Okęciu zostaje otwarty nowoczesny dworzec lotniczy oraz terminal cargo i baza cateringowa.
Wyróżnienia i sukcesy
W połowie lat 90 – według raportu IATA, przygotowanego przez australijską firmę consultingową BDWAviation Service – LOT dysponuje najmłodszą flotą powietrzną wśród wszystkich towarzystw lotniczych na świecie. Linie Świetnie wypadają także w zakresie marketingu. W USA, kampania reklamowa LOTu zdobywa II miejsce podczas Międzynarodowego Festiwalu Form Reklamowych CLIO’95 w San Francisco, w kategorii reklamy drukowanej o tematyce turystycznej. Hasło kampanii brzmi “Poland is free. The flight very resonable”. W 1996 roku „Business Travel World” uznaje LOT za najlepszą linię lotniczą w Europie Środkowej i Wschodniej, w klasie biznes. Tę samą nagrodę PLL LOT otrzymuje w kolejnych latach: 1997, 1998 i 1999.
EuroLot
W 1997 roku, LOT powołuje do życia towarzystwo lotnicze EuroLOT, które przejmuje obsługę połączeń krajowych oraz dba rozwój regionalnych przewozów zagranicznych na trasach o mniejszym natężeniu ruchu. Rok później LOT zostaje laureatem nagrody miesięcznika „Business Traveller” dla najlepszej linii lotniczej Europy Wschodniej. Tę samą nagrodę otrzymuje w 1999 i 2000 roku.
Pod koniec lat 90 Polskie Linie Lotnicze kupują małe szybkie odrzutowce Embraer ERJ-145 i zwiększają częstotliwość połączeń.
Najnowsza Historia Polskich Linii Lotniczych LOT
W 2003 roku LOT zostaje członkiem największego sojuszu lotniczego na świecie Star Alliance. Dołącza także do programu lojalnościowego Miles & More, który liczy ponad 8 milionów uczestników na całym świecie i jest zarazem największym tego typu przedsięwzięciem w Europie.
W tym samym roku LOT i brazylijskie zakłady Embraer podpisują w Paryżu umowę na dostawę 70-miejscowych samolotów Embraer 170.
Polskie Linie Lotnicze zostają ponownie uznane przez OAG i Business Traveller za „Najlepszą Linię Lotniczą Europy Środkowo-Wschodniej”.
Znaczki pocztowe na cześć Polskich Linii Lotniczych
Aby uczcić 75 rocznicę powstania naszego narodowego przewoźnika, Poczta Polska wypuszcza 600 tyś znaczków autorstwa Jacka Brodowskiego, przedstawiających wznoszącego się Boeinga 767 w barwach LOTu.
Jesteś pod dobrymi skrzydłami
1 sierpnia 2005 roku rusza nowa kampania PLL LOT pod hasłem „Jesteś pod dobrymi skrzydłami”. 7 września Rada Nadzorcza wyraża zgodę na zawarcie umowy kupna 7 samolotów Boeing B-787 Dreamliner. LOT będzie pierwsza linią w europie i druga na świecie, która otrzyma ten model.
8 listopada 2009 roku, LOT we współpracy z kanadyjską linią Cargojet, inauguruje pierwsze w historii polskiego lotnictwa bezpośrednie połączenie transatlantyckie cargo. Boeing 767-200 ER Freighter, mogący pomieścić do 45 ton towaru, będzie wykonywał rejsy na trasie Katowice – Hamilton (Kanada) – Katowice raz w tygodniu.
22 września 2010 roku polski przewoźnik obchodzi 20-lecie współpracy z firmą Boeing.
Najnowocześniejsze linie lotnicze w Europie
W 2012 roku do Polski docierają pierwsze dwa Boeing 787-800 i tym samym LOT zostaje uznany za najnowocześniejszą linie lotniczą w Europie. Na mapę połączeń trafia Pekin.
W następnych latach zostają dostarczone kolejne Dreamlinery. Oprócz tego władze spółki zamawiają 10 Boeingów 737, w tym najnowocześniejsze Boeingi 737 Max 8. Ale na tym nie koniec.
W 2016 roku LOT obejmuje 49% akcji Estońskich linii lotniczych Nordica. Następny krok to wzmocnienie pozycji w Skandynawii poprzez wdrożenie połączeń do Goteborga oraz Oslo. Polska nie zapomina również o swoich bohaterach i jeden z Dreamlinerów staje się symbolem Cichociemnych spadochroniarzy Armii Krajowej.
Operacja LOT – Discovery
W następnym roku LOT podejmuje intensywne działania marketingowe i 11 października 2017 roku rusza emisja nowej serii, najbardziej odlotowej produkcji Discovery – „Operacja LOT”, która pokazuje kulisy pracy Polskich Linii Lotniczych.
Rozwój Polskich Linii Lotniczych i 100 rocznica odzyskania niepodległości przez Polskę
Plan rozwoju przedsiębiorstwa wdrożony w 2016 roku, pozwala spółce jeszcze bardziej rozwinąć skrzydła. Składa się na to kilka czynników, ale najważniejszy to powstanie drugiego huba w Budapeszcie.
Aby uczcić 100 rocznicę odzyskania niepodległości przez Polskę, 29 czerwca 2018 roku, na Lotnisku Chopina w Warszawie, ląduje najnowszy Boeing 737 MAX 8, ze specjalnie przygotowanymi na tę okazję patriotycznymi grafikami.
Rok później Warszawa zyskuje połączenie z sercem finansowym Wielkiej Brytanii, londyńskim lotniskiem City. Do rozkładu dochodzą także kolejne dalekie trasy do Miami, San Francisco, Delhi, na Sri Lankę oraz z Budapesztu do Seulu. Dzięki nowym kierunkom siatka połączeń wzrasta trzykrotnie, a liczba pasażerów zwiększa się z 4,3 mln w 2015 roku do ponad 10 mln. w 2019 roku.
Historia Polskich Linii Lotniczych LOT – podsumowanie
Niestety, tę świetną passę oraz dalsze plany, niespodziewanie przerywają ograniczenia związane z wybuchem pandemii koronawirusa. Ja mam jednak nadzieję, że niebawem wszystko wróci do normy, a my znów będziemy mogli cieszyć się podniebnymi podróżami. Bo jak zawsze w swojej historii, LOT przetrwa wszystko.
Obrazek: LOT
